Invoering netcentrisch werken
Ook in de witte kolom de vrijblijvendheid voorbij
Invoering netcentrisch werken
Ook in de witte kolom de vrijblijvendheid voorbij
Tekst: Norbert Bosman (GHOR IJsselland)
Bij een ramp of crisis schieten we in Nederland ernstig tekort. In ieder geval als we kijken naar de manier waarop degenen die die crisissituatie aan het oplossen zijn onderling informatie delen. Het jaar is 2005 en kort gezegd is dit de conclusie van de Adviescommissie Coördinatie ICT Rampenbestrijding. Hun boodschap zetten zij kracht bij door hun rapport de titel ‘De vrijblijvendheid voorbij’ te geven. Hiermee viel het luide startschot voor het programma Netcentrisch Werken, ongeveer een jaar nadat de gemiddelde Nederlandse burger met de introductie van het sociale netwerk Hyves leerde om zijn hebben en houwen online te delen (dansende bananen en porretjes – wie kent ze nog?).
Samen aan de slag
Wat volgde was een omvangrijk traject met een landelijke organisatie, trainers en adviseurs, softwareontwikkeling, speciale laptops met grote antennes en uiteindelijk 25 veiligheidsregio’s die de netcentrische werkwijze hadden ingevoerd in hun crisisstructuur. Toen ergens rond 2012 het stof van al dat implementatiegeweld was neergedwarreld ontstond in het oosten van het land het idee dat de netcentrische werkwijze ook in het netwerk van GHOR en zorgorganisaties van grote toegevoegde waarde kon zijn. Want, om te citeren wat burgemeester Pierik in het vorige e-magazine opmerkte: “Als in de witte wereld opgeschaald wordt, komen we in verbindingen terecht met een groot aantal spelers.” Onder aanvoering van een adviseur netcentrisch werken met inmiddels ruime ervaring bij de veiligheidsregio’s gingen de GHOR-bureaus van IJsselland, Twente en Noord- en Oost-Gelderland en de Netwerken Acute Zorg Zwolle en Euregio aan de slag met een nieuw omvangrijk traject. De term netcentrisch werken was nog onbekend bij al die ziekenhuizen, huisartsenorganisaties, RAV’en en GGD’en. Daarbij hielp het ook niet, dat er nog geen software beschikbaar was om het te laten zien – LCMS-GZ bestond nog niet. Gelukkig was iedereen inmiddels wel een beetje gewend geraakt aan sociale netwerken (Hyves was inmiddels opgevolgd door Facebook), dus het idee van informatie online delen met specifieke groepen was al gemeengoed geworden. Hoe je dat gestructureerd, betrouwbaar en veilig doet moest iedereen nog wel leren.
Mensen, organisatie, processen en techniek
Net als bij de veiligheidsregio’s liep de invoering van netcentrisch werken in de ‘witte kolom’ langs de lijnen van mensen, organisatie, processen en techniek. Op alle vier deze thema’s was een hoop werk te doen. Elke individuele deelnemende zorgorganisatie moest mensen vrijmaken om opgeleid te worden tot informatiecoördinator – een functie die ook nog bedacht moest worden – de eigen organisatiestructuur en werkprocessen aanpassen én er was ook nog het punt van niet bestaande software en wie deze dan moest gaan betalen.
Ondanks deze barrières kon eind 2014 het project succesvol worden afgerond. In een inspirerend staaltje van eensgezindheid binnen en tussen twee regionale overleggen acute zorg (ROAZ’en) was de invoering van de netcentrische werkwijze binnen het gebied van drie GHOR’en en twee Netwerken Acute Zorg na bijna drie jaar een feit. Net op tijd om bij de jaarwisseling van 2014 op 2015 eens samen te testen of je op die manier snel tot een goed beeld over vuurwerkslachtoffers kunt komen. Dat gaat inderdaad prima.
Trein ontspoord
Naast een aantal wat kleinere inzetten volgde een jaar voor IJsselland een echte test toen er ’s ochtends vroeg een trein ontspoorde bij Dalfsen. En ook hier toonde de netcentrische werkwijze zijn meerwaarde aan, doordat omringende ziekenhuizen heel snel helderheid hadden over het aantal slachtoffers en daardoor terugkwamen op hun aanvankelijke besluit om hun OK-programma’s te schrappen. Geplande zorg die gewoon door kan gaan is net zo goed een positief resultaat als snel zorg opschalen bij een ramp.